Στα 25 της χρόνια σήμερα, η Μόνικα Χριστοδούλου, θεωρείται κορυφαίο όνομα της αγγλόφωνης ελληνικής μουσικής σκηνής. Άρχισε τις μουσικές σπουδές της σε μικρή ηλικία και ήδη από τα μαθητικά της χρόνια συμμετείχε σε συναυλίες. Στη συνέχεια και παράλληλα με τις σπουδές της στο Μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, η ανοδική πορεία της στο μουσικό στερέωμα ήταν αλματώδης.
To 2008 κυκλοφόρησε από την Archangel Music ο πρώτος δίσκος της ("Avatar") και το 2010 ο δεύτερος ("Exit"), με εντυπωσιακή επιτυχία και οι δύο. Οι ζωντανές εμφανίσεις της ακολουθούν η μία την άλλη και κάθε συναυλία της πλέον αποτελεί μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός.
Ερμηνεύτρια με φωνή πολύ ξεχωριστή και γνήσιο folk-rock ύφος, γράφει η ίδια τους στίχους και τη μουσική των τραγουδιών της, ενώ παίζει κιθάρα, πιάνο, σαξόφωνο και ακορντεόν. Το πηγαίο ταλέντο, η αυθεντικότητα, η ποιότητα και ιδιαιτερότητα της δουλειάς της ανοίγουν ένα νέο δρόμο στα ελληνικά μουσικά δεδομένα και, όπως όλα δείχνουν, είναι μάλλον ζήτημα χρόνου και η διεθνής πορεία της.
(Δ.Μ.)
Στη συνέντευξη
Ιωάννα Κανάρια, Μαρία Πριόνα, Κατερίνα Μαχαίρα, Ελευθερία Λαγού, Θεοφίλη Κρητικού, Παναγιώτα Λαφαζάνη, Δημήτρης Μπαρσάκης (συντονιστής).
- Αγαπητή μας Μόνικα, κατ' αρχάς ας μας πείτε αν προτιμάτε να σας μιλάμε στον πληθυντικό ή στον ενικό.
- Εννοείται, στον ενικό.
- Στον ενικό λοιπόν… Θα μπορούσες να μας περιγράψεις την εμπειρία της πρώτης σου εμφάνισης μπροστά σε κοινό; Ήσουν αρκετά έτοιμη για κάτι τέτοιο τόσο νωρίς, ήταν όλα όπως τα περίμενες;
- Η “πρώτη” μου εμφάνιση μπροστά σε κοινό ήταν στη Γ’ Γυμνασίου, στο προαύλιο του σχολείου μου το 2000. Εκεί με αφορμή τις τραγουδιστικές διαθέσεις που είχαμε στις εκδρομές μας, σκέφτηκα να διοργανώσω μία συναυλία για να γιορτάσουμε το τέλος της σχολικής χρονιάς. Κάλεσα τις συμμαθήτριές μου γύρω μου, τους μοίρασα στίχους, καλέσαμε όλο το σχολείο, καθηγητές, νομάρχες, δημάρχους και όλα τα συναφή και παρέα με τη κιθάρα μου, τραγουδήσαμε για δύο περίπου ώρες τις αγαπημένες μας εφηβικές μελωδίες από Πυξ-Λαξ και Πορτοκάλογλου μέχρι Oasis και Rem. Εκεί μου μπήκε η ιδέα ότι η μουσική ίσως είναι ένα από τα πιο όμορφα χαρίσματα της ζωής.
Η “πρώτη κανονική” συναυλία μου ήταν στη Πάτρα το 2001 μαζί με την μπάντα του αδερφού μου, Serpentine. Φορούσα ακόμα σιδεράκια, έπαιζα ηλεκτρική κιθάρα, σαξόφωνο και έκανα δεύτερα φωνητικά. Είχα πάρει ρεπό από τα φροντιστήρια της Βιολογίας και των Αρχαίων Ελληνικών και το μοναδικό μου άγχος ήταν εάν μου κάθεται σωστά το καινούργιο μου τζίν καπελάκι. Εκείνο το βράδυ, ανακάλυψα τη ροκ πλευρά της μουσικής, με τους δυνατούς ενισχυτές, την απελευθέρωση του μυαλού, την ευτυχία της ψυχικής εκτόνωσης μπροστά σε άγνωστους ανθρώπους, με τους οποίους μας συνέδεε μόνο και μόνο η μουσική. Μαγεία! Άρχισα να ερωτεύομαι.
Και η “πρώτη δική μου” συναυλία ήταν τον Μάιο του 2006, σ' ένα Φεστιβάλ Τραγουδοποιών, το Burnt Festival στο Μικρό Μουσικό Θέατρο, μαζί με τον κολλητό μου φίλο και ανεκτίμητο συνεργάτη από τότε μέχρι σήμερα, τον Άρη Ζέρβα, όπου με πιάνο και κιθάρα εγώ και με τη συνοδεία του Άρη στο τσέλο, έπαιξα για πρώτη φορά τα δικά μου κομμάτια στο κοινό. Και ναι, εκεί είχα άγχος. Γιατί εξέθετα τη δική μου προσωπικότητα, στο κέντρο της σκηνής, με δική μου ευθύνη καλούσα τη φωνή και το σώμα μου να παρουσιάσουν τις δικές μου ιδέες, ανησυχίες, τα δικά μου λόγια και μελωδίες με τον πιο αυθεντικό τρόπο, χωρίς παρατηρήσεις και υποδείξεις από τρίτους. Γεμάτος ο χώρος, παρά την απεργία των ταξί και την καταρρακτώδη βροχή. Σκέφτηκα πως μπορεί να μην έχω άλλη ευκαιρία να παίξω μπροστά σε τόσο κόσμο. Χαλάρωσα και άρχισα να το απολαμβάνω γεμάτη συγκίνηση που επιτέλους έβγαζα από μέσα μου ό,τι με προβλημάτιζε. "Ι’m not young in my youth", "Οver the hill", "To no avail", στην παρθενική τους εκτέλεση μπροστά σε κοινό, ξεσκέπασαν οριστικά πια το μεγάλο μου πάθος: τη μουσική.
- Ποιοι είναι οι εξωτερικοί παράγοντες που ενδεχομένως θεωρείς εμπόδια στην πορεία σου και πώς τους αντιμετωπίζεις ή σκοπεύεις να τους αντιμετωπίσεις στο μέλλον;
- Το πιο κρίσιμο σημείο αυτής της μουσικής πορείας είναι να εξοικειωθεί κανείς με την ιδέα της έκθεσης. Όπως όταν θα πας να κάνεις ένα περίεργο κούρεμα! Εάν πραγματικά εσύ πιστεύεις ότι σου ταιριάζει, τότε δεν σ’ ενδιαφέρει τι θα πουν οι άλλοι. Εάν όλοι σου λένε “τι τέλειο”, θα προβληματιστείς, καλά όλοι τόσο ωραίο το βρίσκουν; Εάν κάποιοι σου πουν “ωραία ιδέα, αλλά sorry που στο λέω, δε πάει σ' εσένα”, τότε ανάλογα με το χαρακτήρα σου ή θα τσαντιστείς ή δεν θα δώσεις σημασία ή θα τρέξεις πάλι στο κομμωτήριο. Ε, λοιπόν, κάπως έτσι είναι κι εδώ τα πράγματα. Εξαρτάται από την αυτοπεποίθηση και τη δύναμη που έχει ο καθένας να ρισκάρει και να πιστεύει σ’ αυτό που κάνει.
Στη δική μου περίπτωση, επειδή είμαι πολύ αυστηρή με τον εαυτό μου, δεν επιτρέπω τίποτα μέτριο στη δουλειά μου, και αμέσως το απορρίπτω, εάν δε με ικανοποιεί προσωπικά. Εάν όμως κάτι μου αρέσει πραγματικά, ανεξάρτητα απ’ το τι θα πουν οι άλλοι, θα το υποστηρίξω με μεγάλη πίστη και επιμονή. Το "Over the hill" δεν άρεσε στους πρώτους πέντε-έξι ανθρώπους που τους το είχα βάλει να το ακούσουν για να μου πουν τι γνώμη τους. Παρόλο που στεναχωρήθηκα, δεν απογοητεύτηκα, γιατί από μέσα μου έλεγα “καλά, εμένα μ’ αρέσει κι ας λένε βλακείες τούτοι εδώ...”, κι έτσι οι επόμενοι πέντε το αναγνώρισαν.
Στην πορεία επίσης, δεν είναι φυσιολογικό να σου λένε όλοι μπράβο. Η αρνητική κριτική καμιά φορά είναι πιο εποικοδομητική απ’ ότι η θετική, η οποία κρύβει την παγίδα της επανάπαυσης. Αυτό όμως που με πληγώνει πραγματικά, είναι η κριτική που γίνεται με κακία και καχυποψία. Κάποιοι άνθρωποι μπαίνουν στο δρόμο μας για να μας κάνουν να εγκαταλείψουμε. Εγώ το ξέρω πόσο έχω προσπαθήσει για να φτάσω μέχρι εδώ, γνωρίζω τις δυσκολίες και τον κόπο που χρειάζεται για να φτάσω στο σημείο να αναγνωρίζω την τύχη και ευτυχία αυτού που κάνω και με στεναχωρεί πραγματικά όταν κάποιοι επιχειρούν να με εκθέσουν άδικα. Αλλά όλα αυτά είναι μέσα στη ζωή και αυτή ακριβώς είναι η μαγκιά, να καταφέρεις να γλιτώσεις! Επομένως, σημασία έχει να πιστεύουμε στον εαυτό μας και το ένστικτο θα μας δείχνει το σωστό δρόμο.
- Θεωρείς ότι ένας ερμηνευτής πρέπει να έχει κάποιο υπόβαθρο και κάποια έστω καλλιέργεια για να είναι ποιοτικός ή αρκεί μόνο η φωνή του και τα όποια άλλα φυσικά του χαρίσματα;
- Πιστεύω πως το ιδανικό είναι κάπου στη μέση. Σίγουρα χρειάζεται εκπαιδευτικό υπόβαθρο, ώστε να μπορέσει κανείς να αξιοποιήσει τις ιδέες του. Χωρίς αυτό καταλήγεις να σπαταλάς πολύ χρόνο αργότερα, ώστε να μπορέσεις να ακολουθείς κάθε φορά τις απαιτήσεις των ιδεών σου, κάτι που πληρώνω εγώ τα τελευταία χρόνια, μιας και ήμουν πάντα ατίθαση στα ωδεία, λόγω της φοβίας μου μήπως όλες αυτές οι παρτιτούρες καταπνίξουν το ένστικτό μου. Τώρα, φυσικά, καλούμαι να αντιμετωπίζω μεγάλα κενά στις συνθέσεις μου, τις οποίες προσομοιάζω με φωνές και μπακαλίστικες μεθόδους, ώστε να υποδείξω τις ενορχηστρώσεις στους μουσικούς μου. Σίγουρα έχει κι αυτό την πλάκα του, μιας και έτσι έμαθα να χειρίζομαι μέχρι και μια ολόκληρη ορχήστρα με το αυτί, αλλά καλό θα ήταν να είχα υπομείνει λίγα ακόμα χρόνια στο ωδείο.
Ωστόσο, πέρα από το ταλέντο και την εκπαίδευση, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η εξάσκηση και η προσωπική ενασχόληση με τη μουσική. Προσωπικά, μπορεί να σταμάτησα το ωδείο σε νεαρή ηλικία, αλλά συνέχιζα να παίζω δύο και τρεις ώρες κιθάρα, πιάνο και σαξόφωνό καθημερινά, όπως επίσης και να παρακολουθώ πολλές μα πολλές συναυλίες… από κλασικές όπερες με γονείς μέχρι μέταλ βραδιές στα Εξάρχεια, τις οποίες μελετούσα λες και πήγαινα σε σεμινάριο. Όπως και να ‘χει, κλείνοντας, πιστεύω πως η συνταγή λέει 30% τεχνική κατάρτιση, 30% ταλέντο, 20% γνωριμίες και 20% τύχη.
- Είναι κοινή η διαπίστωση ότι στηρίζεσαι στα δικά σου πόδια, αντίθετα με πολλούς άλλους του χώρου σου, και θέλει βέβαια πολλή δύναμη τούτο. Από πού αντλείς εσύ αυτή τη δύναμη;
- Ο μεγάλος και κάποιες φορές αθέμιτος ανταγωνισμός που παρατηρείται στο μουσικό χώρο είναι κάτι που σε απασχολεί, σε ανησυχεί ή σε αφήνει αδιάφορη;
- Θεωρώ ότι ο ανταγωνισμός είναι κάτι παραγωγικό που σε εξωθεί σε υψηλότερους στόχους και μεγαλύτερη προσπάθεια. Απ’ την άλλη προσπαθώ να χαράζω το δικό μου δρόμο αποφεύγοντας τις συγκρίσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν παρακολουθώ τα μουσικά δρώμενα γύρω μου και δεν θαυμάζω πολλούς άλλους καλλιτέχνες. Η επιτυχία, ούτως ή άλλως, είναι να καταφέρει κανείς να ξεχωρίσει ανάμεσα σε πολλούς.
- Οι στίχοι των τραγουδιών σου βασίζονται σε προσωπικά σου βιώματα; Μπορείς να μας αναφέρεις κάποιο παράδειγμα;
- Το "Yes I do" γράφτηκε για να το κάνω δώρο σ’ ένα φιλικό ζευγάρι που παντρευόταν στις 27 Δεκεμβρίου του 2009. Είχα πάει Καρπενήσι για Χριστούγεννα και είχα ξεχάσει να τους πάρω δώρο! Ο γάμος γινόταν στην Αθήνα και το χιόνι είχε φτάσει το ένα μέτρο σχεδόν! Σκέφτηκα λοιπόν να τους γράψω ένα τραγούδι! Πήγα και πήρα μια απλή κιθαρίτσα, ηχογράφησα το κομμάτι στο ξενοδοχείο, το έγραψα σ’ ένα cd και το πακετάρισα με τις απαραίτητες κορδελίτσες. Την επόμενη μέρα, εγώ και η κολλητή μου κάναμε περίπου οχτώ με εννέα ώρες να φτάσουμε λόγω της κακοκαιρίας! Μπήκαμε στην εκκλησία με τα μπουφάν του σκι και τις μπότες μας γεμάτες χιόνι, λίγο πριν τελειώσει ο Ησαΐας! Τί χαρά που προλάβαμε έστω και λίγο! Το δώρο μου παραδόθηκε στο πάρτι το βράδυ και τοποθετήθηκε ευλαβικά στη τσάντα της νύφης. Την άλλη μέρα με πήρανε τηλέφωνο και μου είπαν ότι βρίσκονταν στην 57η φορά που το άκουγαν. Ευτυχία...
- Τι κυρίως έχει αλλάξει στη ζωή σου από τη στιγμή που κυκλοφόρησε ο πρώτος σου δίσκος; Και τι πιστεύεις ότι δεν θα αλλάξει ποτέ;
- Δεν έχει αλλάξει τίποτα το σημαντικό πέραν του ότι έχω καθυστερήσει αρκετά το πτυχίο μου, λόγω έλλειψης χρόνου, αλλά έχοντας συλλέξει πανέμορφες εμπειρίες. Έχω γίνει πιο απαιτητική με τον εαυτό μου, πιο υπεύθυνη, έχω γνωρίσει ενδιαφέροντες, πανέξυπνους και εργατικούς ανθρώπους, αλλά και την ελευθερία της εκτόνωσης σαν να είμαι ακόμα παιδί. Τις προάλλες λέγαμε με τα παιδιά απ’ την μπάντα πως κάθε φορά που κάνουμε συναυλία είναι σαν να πηγαίνουμε πενταήμερη!
- Σε ποια πράγματα δίνεις προτεραιότητα κατά τον ελεύθερο χρόνο σου;
- Μ’ αρέσουν πολύ τα ταξίδια. Όταν έχω την ευκαιρία, μπαίνω στο αυτοκίνητο και οδηγάω για ώρες, μέχρι όπου με βγάλει. Το καλοκαίρι, μαζί με τον φίλο μου, φτάσαμε μέχρι Παρίσι! Όταν δεν έχω αυτή τη δυνατότητα, απλά παίρνω το ποδήλατο και βολτάρω στο κέντρο. Τα πρωινά διαβάζω μαθηματικά και ιταλικά και τα βράδια απολαμβάνω να ξεχνιέμαι μέσα από τον κινηματογράφο.
- Ο καθένας μας πρέπει να είναι ενεργός πολίτης και να υποστηρίζει τις απόψεις του, πόσο μάλλον όταν κάποιος εκτίθεται σε τόσο κόσμο και κουβαλάει μία επιπλέον ευθύνη επιρροής. Σημασία έχει να γίνεται με αυθεντικό τρόπο και όχι επιδεικτικά με σκοπό την αυτοπροβολή.
- Πώς κρίνεις το ρόλο των ΜΜΕ και κυρίως της τηλεόρασης στη διαμόρφωση της ελληνικής μουσικής πραγματικότητας;
- Πιστεύω ότι η τάση του εφήμερου ανέκαθεν ήταν αρνητική. Στην τηλεόραση παρατηρείται όλο και πιο έντονα αυτή η τάση, δημιουργώντας έτσι πολλές λανθασμένες εντυπώσεις όσον αφορά την επιτυχία και την πραγματική απόλαυση που μπορεί αυτή να σου χαρίσει. Εννοώ πως με τόσα πολλά ριάλιτι και την έλλειψη αξιόλογων ψυχαγωγικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, δίνεται η εντύπωση πως η αναγνωρισιμότητα είναι το παν, κάτι το οποίο κερδίζεται απλούστατα μέσα από μια οντισιόν. Παραγκωνίζεται έτσι ο αγώνας, οι δυσκολίες και οι χαρές, όλες οι εμπειρίες και το καλλιτεχνικό υπόστρωμα που οδηγεί κάποιον στην παραγωγική έκφραση και τη γνώση να μπορέσει να χειριστεί με σύνεση μια πιθανή επιτυχία.
Λυπάμαι πολύ που η τηλεόραση παρέχει όλο και λιγότερα ερεθίσματα για μάθηση και ψυχαγωγία, σε αντίθεση με τη δεκαετία του 90’, που για 'μένα ήταν η πιο πλούσια πηγή για να χτίζω τα όνειρά μου μέσα από ταινίες, ντοκιμαντέρ, παιχνίδια χωρίς σύνορα και "Απαράδεκτους". Απλά, μου φαίνεται αδιανόητο πως η τηλεόραση ξαφνικά έγινε ο υπέρτατος κριτής της αξίας του καθενός και αρνούμαι να την επισκέπτομαι παρά μόνο όταν το επίπεδο της εκπομπής σέβεται το έργο μου και όχι τους αριθμούς που πουλάω. Στη διαμόρφωση της μουσικής, πιστεύω δεν την επηρεάζει τόσο, μιας και το ιντερνέτ έχει μπει πολύ δυναμικά στο παιχνίδι και σιγά-σιγά θα επισκιάσει πλήρως τις όποιες παρασπονδίες της καταρρέουσας τηλεόρασης.
- Πέρα από την οικονομική κρίση, ποιο κατά τη γνώμη σου είναι σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας;
- Η σημερινή κατάσταση είναι απόρροια πολλών δεκαετιών και γι’ αυτό, αν θέλετε, το βλέπω αισιόδοξα, μιας και η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη από κρίσεις. Ένας λαός σαν τον ελληνικό, με την τρέλα του και το πείσμα του, πιστεύω πως πάντα θα τα καταφέρνει, αργά ή γρήγορα. Το πρόβλημα που έχουμε είναι στην οργάνωση και την επιμέλεια, αλλά εάν συγκεντρωθούμε λίγο, όλα λύνονται. Σημασία έχει να μείνουμε ενωμένοι και να μην επιτρέψουμε τη διαφθορά από τρίτους.
-Τι θα έλεγες ότι σε κουράζει ή σε εκνευρίζει, αλλά και τι σου αρέσει και σε ευχαριστεί στη συμπεριφορά των άλλων;
Μ’ εκνευρίζει η αχαριστία και με κουράζει η απραξία. Μου αρέσει να βλέπω χαμογελαστούς ανθρώπους που έχουν πάντα μια ιστορία να σου πουν. Έχει πλάκα που εάν μιλήσω με κάποιον πάνω από δέκα λεπτά, πάντα θα βρούμε έναν κοινό γνωστό και μ’ ευχαριστεί όταν συναντώ αισιόδοξους νέους με όρεξη για δημιουργία.
- Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά μου άρεσε πάρα πολύ το σχολείο. Ειδικά στο Λύκειο που είχα πολύ καλή παρέα και ζούσαμε μέρα με τη μέρα τη μικρογραφία μιας κοινωνίας γεμάτης κούραση, δυσκολίες, γέλια, έρωτες και φιλοδοξίες, λες και κάναμε πρόβα τζενεράλε για το μέλλον. Οι πιο ωραίες μου αναμνήσεις είναι οι συζητήσεις την ώρα των κειμένων, όπου ψάχναμε τη σημασία των λέξεων στα ποιήματα, και οι μονοήμερες εκδρομές… Πηγαίναμε με τα πόδια σ ‘ένα δάσος λίγα χιλιόμετρα έξω από το Καρπενήσι. Εγώ με την παρέα μου κάναμε "παράνομα" μια μικρή παράκαμψη απ’ το σπίτι μου, για να πάρουμε τις ρακέτες του τένις ή την κιθάρα και αφού λιώναμε στο παιχνίδι και το τραγούδι, καταλήγαμε να λιαζόμαστε δίπλα στο ποτάμι, πάνω σε πεσμένους κορμούς δέντρων, συζητώντας για τις πανελλήνιες, τα αισθήματα, τις ανησυχίες μας, το μέλλον μας. Το χειρότερο νομίζω ήταν το πρωινό ξύπνημα. Πώς ξυπνάγαμε, βρε παιδιά, στις 7 κάθε πρωί;
- Θα σε παρακαλούσαμε τέλος να μας πεις ποιοι είναι οι σημαντικότεροι στόχοι σου και από τι κυρίως θα εξαρτηθεί η πραγματοποίησή τους.
- Οι στόχοι μου δεν φτάνουν παρά μόνο μέχρι το καλοκαίρι, όπου θέλω να δώσω μια σειρά από επιτυχημένα λάιβ αλλά και να περάσω τουλάχιστον δύο μαθηματάκια στην εξεταστική Ιουνίου. Από 'κει και πέρα, να είμαστε καλά και να συνεχίσει η ζωή να μας εμπνέει!
- Σ' ευχαριστούμε, Μόνικα, για τη χαρά αυτής της υπέροχης συνέντευξης και σου ευχόμαστε μέσα απ' την καρδιά μας κάθε επιτυχία στις επόμενες συναυλίες, όπως βέβαια και στις εξετάσεις του Ιουνίου. Και πολλούς καινούργιους δίσκους…
- Θα ήθελα κι εγώ να σας ευχαριστήσω, αλλά και να σας συγχαρώ για την πραγματικά σπουδαία δουλειά που κάνετε μέσα από την "Παρρησία" σας. Θα παρακολουθώ στο εξής την όμορφη πορεία σας και θα σας διαβάζω με μεγάλο ενδιαφέρον. Πολλά φιλιά!
[Τεύχος 16, Μάιος 2011]
Εξαιρετικό!
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπάρχει επίπεδο στο κορίτσι!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή