Στη συνέντευξη:
Κατερίνα Μαχαίρα, Μαρία Πριόνα, Δημήτρης Μπαρσάκης (συντονιστής)
ΜΑΚΑΡΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΦΕΡΝΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ
- Ποια είναι κατά τη γνώμη σας, κύριε Σαββόπουλε, τα σημαντικότερα θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά της ελληνικής μουσικής σκηνής και σε ποιο βαθμό επηρέασαν την πορεία σας;
-Είχαμε σπουδαίους Μικρασιάτες μουσικούς των άρχων του 20ου αιώνα, σαν τον Τούντα, τον Περιστέρη, τον Παπάζογλου και μετά τους μεγάλους του Ρεμπέτικου, τον Τσιτσάνη, τον Βαμβακάρη, τον Παπαϊωάννου κλπ. Εν συνεχεία τον Χατζιδάκι και τον Θεοδωράκη. Τόσοι σπουδαίοι δημιουργοί επί ενενήντα χρόνια τώρα πέτυχαν με τη μουσική τους, ένα κράμα Ανατολής και Δύσης που οι ψυχές μας το χρειάζονταν. Γιατί οι Έλληνες, λόγω γεωγραφικής θέσεως, είμαστε ανατολίτες, αλλά είμαστε και δυτικοί. Έχουμε την ανοιχτοσύνη και το αίσθημα της Ανατολής, αλλά χρειαζόμαστε και την οργάνωση και τον μοντερνισμό της Δύσης. Πώς παντρεύονται αυτά τα δύο διαφορετικά πράγματα; Όσο μένουνε χώρια, η ψυχή μας υποφέρει διότι η Δύση και η Ανατολή είναι δύο διαφορετικά κομμάτια της ψυχής μας. Ο Τσιτσάνης κατάφερε και τα πάντρεψε με τη μουσική του. Όπως πριν απ’ αυτόν και οι συνθέτες του Σμυρναίικου, όπως μετά ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης. Μακάρι αυτό που κατάφερε το ελληνικό τραγούδι να το κατάφερναν και οι Έλληνες πολιτικοί και να μη φέρνανε έτοιμες τις συνταγές απ’ το εξωτερικό. Γι’ αυτό ο εκσυγχρονισμός τους αποτυγχάνει μονίμως. Επειδή δεν ριζώνει. Γι’ αυτό ταλαιπωρούμαστε. Βέβαια, η θριαμβευτική πορεία του ελληνικού τραγουδιού είχε όσο να ‘ναι και κάποιες παρενέργειες: βεντετισμούς, σταριλίκια, νάζια. Όλοι λίγο πολύ υποπέσαμε σε τέτοια ολισθήματα στα νιάτα μας, αλλά τελικά το συμπέρασμα είναι ένα: δεν τραγουδάμε για να κάνουμε σουξέ, τραγουδάμε για να γίνουμε άνθρωποι.
ΟΤΑΝ ΞΕΦΕΥΓΑ ΑΠΟ ΤΑ "ΚΟΥΤΑΚΙΑ" ΤΟΥΣ, ΜΕ ΛΑΣΠΟΛΟΓΟΥΣΑΝ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΕΝΑΧΩΡΟΥΣΑΝ
- Είστε αναμφίβολα ένας από τους πιο επιτυχημένους και καταξιωμένους δημιουργούς μας και πιστεύουμε πως θα συμφωνήσετε ότι τίποτε στη ζωή δεν χαρίζεται, ότι το κάθε τι έχει το κόστος του, όπως βέβαια και η επιτυχία. Θα μπορούσατε να μας πείτε ποιο ήταν το κόστος της επιτυχίας για εσάς;
- Τραγουδούσα όπως αισθανόμουν και όπως σκεπτόμουν, ανεξάρτητα απ’ το όποιο προσωπικό κόστος, όχι επειδή είμαι τάχα ανώτερος, αλλά επειδή δεν μπορώ να κάνω αλλιώς τη δουλειά μου. Όταν θέλω να πω ή να τραγουδήσω κάτι, δεν μπορώ να σκεφτώ εκείνη τη στιγμή πώς θα το πάρει ο ένας ή ο άλλος. Με παίρνει στο λαιμό της η έμπνευση της στιγμής. Σαράντα έξι χρόνια, παρ’ όλα μου τα ελαττώματα ήρθα σε σύγκρουση όταν χρειάστηκε, όχι μόνο με τη Χούντα αλλά και με τις λογοκρισίες των κομματικών γραφείων και με περισπούδαστους δημοσιογράφους, που όταν ξέφευγα απ’ τα «κουτάκια» τους, με λασπολογούσαν και με καταστεναχωρούσαν. Εν τέλει ακόμη και με το αγαπημένο μου κοινό ήρθα μερικές φορές σε αντίθεση, αλλά δεν τραγουδώ για να κάνω τα χατίρια του κοινού, αλλά για να πω αυτό που αισθάνομαι. Για ‘μενα έτσι πρέπει να ‘ναι ο τραγουδοποιός. Ο Ντύλαν έλεγε τις προάλλες ότι «καλλιτέχνης που δεν τον προγκάρανε, δεν αξίζει τίποτα».
Ο,ΤΙ ΕΠΕΛΕΞΑ ΑΠΟΔΕΙΧΘΗΚΕ ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ
- Έχετε ποτέ σκεφτεί ότι κάποια ή κάποιες επιλογές σας μπορεί να μην ήταν σωστές ή έστω να μην ήταν οι καλύτερες δυνατές, έτσι που να μετανιώσατε αργότερα γι' αυτές;
- Στην τέχνη μου δεν έκανα ποτέ καμιά υποχώρηση και νιώθω μεγάλη ικανοποίηση γι’ αυτό. Ό,τι επέλεξα αποδείχθηκε σωστό και δημιουργικό. Αλλά σαν άνθρωπος έχω κι εγώ πολλές αδυναμίες. Είμαι τεμπέλης, παρορμητικός, θυμώνω εύκολα, αν και λιγότερο πια. Επίσης, αν και μεγάλωσα, έχω ανάγκη να μ’ αγαπάνε. Μελαγχολώ όταν δε μ’ αγαπάνε.
ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΟΙ ΤΣΑΚΩΜΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΓΙΑΤΡΕΥΟΝΤΑΙ
- Όλοι μάλλον οι άνθρωποι έχουμε κάποιες εκκρεμότητες στη ζωή μας, κάθε λογής "χρέη", ανολοκλήρωτες προσπάθειες, παραμελημένες υποσχέσεις, ανεκπλήρωτα όνειρα… Ποιες θα λέγατε ότι είναι οι δικές σας εκκρεμότητες;
- Μερικές φορές στη ζωή μου τσακώθηκα με αγαπημένα μου πρόσωπα και δεν ξαναμιλήσαμε, γιατί άλλες φορές περίσσευε ο δικός μου εγωισμός και άλλες του άλλου. Το νιώθω σαν εκκρεμότητα που με ταράζει ακόμα και στα όνειρά μου. Είναι μεγάλη αναπηρία οι τσακωμοί που δεν γιατρεύονται. Ακόμα κι ο τσακωμός μ’ έναν ταξιτζή που δεν θα τον ξαναδείς, σου χαλάει όλη τη μέρα. Εσείς που είστε νέοι προσέξτε το: κάθε φορά που τσακωνόμαστε κλείνει ένας πόρος της καρδιάς μας και μετά από τους χιλιάδες καυγάδες μιας ζωής η καρδιά μπορεί να στουμπώσει, να σκληρύνει και να γίνει γκρίζα η ζωή. Δε λέω να μη τσακώνεστε, δε λέω να υποχωρείτε, λέω να μπορείτε τη συγγνώμη και τη συγχώρεση.
Ο ΟΝΕΙΡΟΠΑΡΜΕΝΟΣ ΠΟΛΥ ΛΙΓΟ ΑΠΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟ
- Από τι πιστεύετε ότι απειλείται περισσότερο ο ελληνικός πολιτισμός σήμερα και πώς νομίζετε ότι θα μπορούσε ή θα όφειλε να αμυνθεί η νέα γενιά σε τούτη την απειλή;
- Περισσότερο κι απ’ τα αντικειμενικά οικονομικού τύπου προβλήματά μας, φοβάμαι ότι κινδυνεύουμε απ’ τις αυταπάτες και τις μεγαλομανίες μας. Μόλις έγραψαν οι εφημερίδες ότι πιθανόν να υπάρχουνε πετρέλαια στο Αιγαίο, ξεσπαθώσαμε εναντίον των Τούρκων και των «μεγάλων συμφερόντων» που δεσμεύουν το πετρέλαιο μας, ενώ δεν ξέρουμε καλά-καλά αν υπάρχει και πόσο είναι. Κατά σύμπτωση εκείνες τις μέρες διάβασα σε κάτι στατιστικές ότι είμαστε πρώτοι σε κοιτάσματα βωξίτη, δεύτεροι στον κόσμο στην παραγωγή κρόκου και για διάφορα άλλα πράγματα που τα ‘χουμε μπόλικα αλλά δεν τα αξιοποιούμε. Φυσικά μ’ αυτά τα πράγματα δεν γίνεσαι Σεΐχης, γίνεσαι όμως νοικοκυρεμένος άνθρωπος και νοικοκυρεμένη χώρα, αλλά αυτή τη δυνατότητα την παρατάμε και κυνηγάμε όνειρα. Οι ονειροπαρμένοι τύποι δοξάστηκαν υπερβολικά στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια, αλλά δεν είναι καθόλου τιμητικό να είσαι ένας ονειροπαρμένος που χάσκει. Ο ονειροπαρμένος πολύ λίγο απέχει από τον διεφθαρμένο. Γιατί το «θέλω» χωρίς το «πρέπει» και το «μπορώ», μπορεί να είναι καταστροφικό. Μας χρειάζονται απλές και καθαρές σκέψεις. Βάλτε το καλά στο μυαλό σας, αγαπημένα μου παιδιά. Μας χρειάζεται κοινός νους.
- Σας ευχαριστούμε θερμά, κύριε Σαββόπουλε, για τη μεγάλη τιμή που μας κάνατε με την παραχώρηση μιας τόσο σημαντικής συνέντευξης.
- Να ‘στε πάντα καλά, να ακολουθείτε το δρόμο της καρδιάς σας και να προσεύχεστε μη χαθείτε. Σας εύχομαι Άνοιξη για πάντα.
[Τεύχος 16, Μάιος 2011]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου